Prirodni rezervat Uvac - „Kraljevstvo beloglavog supa“

Jedno od najvećih prirodnih blaga Srbije je specijalni rezervat prirode "Uvac". Ovaj predeo od izuzetnog značaja prve kategorije, nalazi se u jugozapadnoj Srbiji u okviru Starovlaško – raške visije. Okružen je planinama Zlatar, Murtenica, Čemernica, Javor i Jadovnik i zahvata površinu od 7543 hektara. Minimalna nadmorska visina rezervata je 760 m, a maksimalna 1322 m i predstavljaju jedinstvenu vazdušnu banju. Centralnu morfološku celinu rezervata predstavlja kanjonska dolina reke Uvac sa dolinama njenih pritoka. Vode reke Uvac okružene su kanjonskim dolinama sa visokim, strmim krečnjačkim liticama. Reka Uvac je najduža pritoka Lima i izvire na nadmorskoj visini od 560 metara. Dužina reke Uvac iznosi oko 120 kilometara. S obzirom na to da je Uvac planinska reka, njen hidroenergetski potencijal je iskorišćen formiranjem tri brane, samim tim i tri veštačka jezera. To su Zlatarsko jezero ili Kokin Brod, Sjeničko ili Uvačko jezero i Radoinjsko jezero.

Posebna vrednost ove doline  doline su specifični uklješteni meandri. Ovi meandri postali su zaštitni znak Uvca i njihova slika pretenduje da bude simbol prirodnih bogatstava Srbije. U okolini se mogu naći mnogi kraški oblici: kraške površi, uvale, vrtače, okapine, pećine i jame. Pećine su brojne i po veličini variraju od potkapina do jednog od najvećih do sada poznatih pećinskih sistema u Srbiji, a to je Ušački pećinski sistem dužine 6.185 m. Ova pećina je do skoro bila tajna, a na njenom izlazu se nalazi odlično mesto za kampovanje. Vredno je istaći i druge pećine kao što su: Tubića pećina, pećina Durulja, Baždarska pećina... Sve ove pećine odlikuje bogatstvo pećinskog nakita taloženog iz prokapnih voda u vidu stalaktita, stalagmita, stubova, draperija, staklastih iglica.

Predeo prirodnog rezervata “Uvac” nadaleko je čuven po bogatoj fauni, a naročito po ogromnom staništu ptica koje broji oko 130 vrsta ptica. U najznačajnije spada beloglavi sup (Gyps fulvus) koji predstavlja  jednu od dve preostale vrste lešinara koje se danas gnezde na području Srbije. Njegova uloga u lancu ishrane u ekosistemu je jedinstvena i nezamenljiva, jer su mu isključiva hrana uginule životinje, čime sprečava širenje zaraza i na taj način čini ''prirodnu reciklažu''. 1994. godine ova ptica je zaštićena zakonom i tako je kolonija ove jedinstvene vrste ptica postala najveća na Balkanu i jedna od najvećih u Evropi. Treba istaknuti da su se na područje rezervata prethodnih godine vratile još dve vrste orlova lešinara koje su nekada nastanjivale ovo područje. Reč je o crnom lešinaru i beloj kanji . Područje rezervata naseljavaju i orao belorepan, suri orao, orao mišar, orao zmijar, kao i brojne vrste jastrebova i sova, ali i drugih ptica.

Takođe, značajno je je i prisustvo retkih i ugroženih vrsta sisara i druge faune, poput vuka, medveda, divljih svinja, licica, zečeva, jazavaca, kuna. Još jedno prirodno dobro kanjona rezervata su čiste vode koje su staništa 24 vrsta ribe, a njihovi delovi su i prirodna plodišta mladice, potočne pastrmke, jezerske pastrmke, zlatovčice, smuđa, klena, skobalja, potočne mrene. Raznolikost netaknutih staništa, prisustvo endemičnih, reliktnih i ugroženih biljnih i životinjskih vrsta, od posebnog su značaja za očuvanje biodiverziteta i geodiverziteta, a samim tim razvoj i promociju turistučkih potencijala rezervata, ali i zlatarskog kraja u celini. Staranje o Specijalnom rezervatu prirode "Uvac" povereno je Fondu za zaštitu ptica grabljivica "Beloglavi sup" sa sedištem u Novoj Varoši.

Priroda koja vas izmesti iz vremena, pogledi bez kraja i tišina puna tajni, nateraće vas da se zaljubite u ovaj raj na Zemlji. Rezervat nudi i veliki izbor aktivnosti kao što su ribolov, biciklizam, planinarenje ili kampovanje.